Werken luchtfilters écht tegen verspreiding corona? Groot onderzoek op 85 scholen

Het werd het wonder van Staphorst genoemd: in het najaar werden daar op een school luchtreinigers geplaatst en vlak daarna daalde het aantal besmettingen in de klas drastisch. Ook tijdens de huidige piek hebben ze opvallend weinig besmettingen. Werkt het ook echt zo goed? "Er is veel te weinig aandacht voor luchtreinigers in de strijd tegen het coronavirus", vindt hoogleraar Bert Blocken.

Maar liefst 85 scholen in Nederland en België doen mee aan het onderzoek van Blocken, hoogleraar bouwfysica aan de TUe. Bij de eerste Nederlandse deelnemer worden vandaag luchtreinigers geplaatst. “We zijn er heel blij mee”, zegt directeur Marjolein van Lieshout van basisschool De Kiezel in Best. “Ik vind dat we er als school alles aan moeten doen om open te kunnen blijven. De ventilatie hadden we al verbeterd in ons 75-jarig oude schoolgebouw.” Ze hoopt dat de luchtreinigers een extra stap zijn in het terugdringen van besmettingen, want deze week zaten vier klassen in quarantaine.

Zijn luchtreinigers de heilige graal?

Eén van de basismaatregelen tegen corona is: zorg voor voldoende frisse lucht. Dan gaat het altijd over goed ventileren, maar zijn luchtreinigers ook een manier om ongezonde lucht te filteren? Volgens hoogleraar Blocken wel: “Het bestaat al heel erg lang en we weten dat het werkt. Waarom zetten we er dan niet massaal op in?” Hij hoopt met dit onderzoek opnieuw te bewijzen dat goede luchtreiniging de volgende stap is: “Het is de enige belangrijke maatregel waar we nog niet op in hebben gezet, naast het vaccineren, mondkapjes, afstand houden, lockdowns en ventileren.”

Hoe werken luchtreinigers?

De luchtreinigers die in de scholen geplaatst worden, zijn streng beoordeeld door de betrokken deskundigen. Het apparaat is meestal een mobiele zuil die met een stekker aangesloten wordt. De luchtreiniger haalt allerlei deeltjes uit de lucht, bijvoorbeeld met een speciaal filter. Die deeltjes kunnen fijnstof zijn, maar ook aerosolen, die we uitademen. En die kunnen dus virussen, zoals corona, bevatten. Sommige apparaten werken op een andere manier, namelijk met UVC-licht dat schadelijke deeltjes in de lucht – zoals het coronavirus – vernietigt.

Massaal aan de luchtfilters

Niet alleen op scholen kunnen luchtreinigers goed werk doen volgens Blocken: “Denk aan de verzorgings- en verpleeghuizen. Daar waren vooral aan het begin van de pandemie toestanden die we makkelijk hadden kunnen voorkomen met goede luchtreiniging.”

Maar ook de horeca zou volgens hem veel baat bij hebben bij luchtreinigers. Blocken pleit al een tijdje voor een ‘luchtkwaliteitslabel’. “Ondernemers die investeren in een goede luchtkwaliteit, met ventilatiesystemen en goede luchtreinigers, krijgen dan bijvoorbeeld een A+. En degenen met een slechte luchtkwaliteit krijgen een F.”

Zo weten bezoekers waar ze aan toe zijn, maar het kan ook helpen bij een eventueel volgende lockdown volgens Blocken. Want dan zou je alleen de gebouwen kunnen sluiten die de zaken niet goed op orde hebben.

Wat wordt er nu onderzocht?

85 scholen in Nederland en België doen de komende tijd mee aan het onderzoek van de TUe. Per school worden in verschillende klaslokalen luchtreinigers geplaatst. Vervolgens worden allerlei metingen gedaan om te kijken hoeveel virusdeeltjes er in de lucht zitten, ook in klaslokalen zonder luchtreinigers.

Daarnaast worden gegevens over besmettingen bijgehouden om iets te kunnen zeggen over de invloed van die luchtreinigers op coronabesmettingen in de klas. Het lastige daarbij is wel dat je niet weet of de leerlingen in de klas of daarbuiten besmet zijn.

Voor scholen is het gratis om hieraan mee te doen. Ook hoogleraar Blocken en zijn team doen dit werk gratis. Verschillende leveranciers van luchtfilters hebben hun apparatuur de komende maanden gratis beschikbaar gesteld. De scholen hoeven alleen (geanonimiseerd) door te geven hoeveel leerlingen besmet zijn, iets wat ze toch al bijhouden. Dus het is voor hen geen extra werk.

 

Bron: RTL Nieuws